Σύμφωνα με το αρχείο του ΓΕΣ/ΔΙΣ σε αναφορά του επίλαρχου Αγόρου, την
περίοδο 17-31 Οκτωβρίου 1943, Γερμανικά τμήματα της Ταξιαρχίας από την
Άρτα κινούνται προς Βουργαρέλι.
Σκοπός τους είναι να καταστείλουν το αντάρτικο στην περιοχή των
Τζουμέρκων, αφού το Γενικό Αρχηγείο και η πλέον αξιόμαχη μονάδα του
βρίσκεται στην περιοχή.
Στις 22 Οκτωβρίου τμήμα των Γερμανικών στρατευμάτων μπήκε στο Παλαιοκάτουνο από την Γέφυρα Κοντοδήμα.
Από στόμα σε στόμα οι κάτοικοι του χωριού έμαθαν τα νέα και έφυγαν
αφήνοντας τις πόρτες των σπιτιών τους ανοιχτές. Κατευθύνθηκαν άλλοι
προς το Καθαραβούνι και άλλοι προς τις σπηλιές στα Τζουμέρκα. Οι
Γερμανοί άρχισαν να βάζουν φωτιά στα κατώγια που ήταν αποθηκευμένες
ξερές τροφές για τα ζώα και άναβαν εύκολα. Σαν λαμπάδα καίγονταν τα
σπίτια το ένα μετά το άλλο και οι χωριανοί ανήμποροι τα έβλεπαν να
καίγονται.
Στο σπίτι του Δημήτρη Σταύρου αφού έβαλαν φωτιά έφυγαν και εκείνος
κατέβηκε γρήγορα από την κρυψώνα του και σπάζοντας τα βαρέλια από το
πάνω πάτωμα κατάφερε να σβήσει την φωτιά.
Αφού έκαψαν τα περισσότερα σπίτια και το σχολείο άφησαν απείραχτη την
εκκλησία και συνέχισαν προς το Παλαιοχώρι, αφού πήραν μαζί τους τα άλογα
από το χωριό.
Την ίδια μέρα ή την επόμενη Γερμανοί στρατιώτες πέρασαν στην Αβαρίτσα
και ανέβηκαν μέχρι το Γιαννίτσι χωρίς να προβούν σε καμία καταστροφή.
Οι χωριανοί είχαν κρυφτεί στα ρέματα και στο Πρωτοχώραφο. Μόνο μια
κοπέλα βρήκαν στο πέρασμα τους και την πήραν μαζί τους αλλά τελικά την
άφησαν ελεύθερη πριν φύγουν από την Αβαρίτσα.
Στις επόμενες μέρες και μέχρι του τέλους του μήνα μάχες λαμβάνουν χώρα
στο Βουργαρέλι, στο Αθαμάνιο και τα Θεοδώριανα μέχρι την αποχώρηση των
Γερμανικών στρατευμάτων προς τα Τρίκαλα.
Σημείωση: Για το μικρό αυτό κείμενο χρησιμοποιήθηκαν οι κάτωθι πηγές :
1. ΓΕΣ/ΔΙΣ
Το Αρχείο της Εθνικής Αντίστασης
2. Το Βιβλίο του Χωριανού μας Κώστας Π. Τάσιος "Αγώνες ζωής" 1994
3. Gerirgsjager German Mount Infantry 2007. (Γερμανικό Ορεινό Πεζικό)
4. Προσωπικές μαρτυρίες κατοίκων.
5.Πηγή
Αβαρίτσα Άρτας